Czasami istnieje rozbieżność między postrzeganą jakością siedliska a rzeczywistą. Dzieje się tak z różnych powodów i ma szkodliwy wpływ na bioróżnorodność.

Ostatnia aktualizacja: 21 kwietnia 2021 r.

Pułapki ekologiczne powstają, gdy zwierzęta postrzegają miejsce jako sprzyjające ich rozwojowi, mimo że w rzeczywistości obszar ten nie jest dla nich odpowiedni do zamieszkania. Ta koncepcja może być poważnym problemem dla niektórych gatunków, ponieważ drastycznie zmniejsza ich sprawność biologiczną bez ich świadomości.
Czym są pułapki ekologiczne, dlaczego powstają i co możemy zrobić, aby pomóc zwierzętom ich uniknąć? Na te i wiele innych pytań odpowiemy w tym artykule.

Kwestia percepcji

Pułapka ekologiczna to przede wszystkim zwodnicze siedlisko. Wydaje się, że jest to fragment ekosystemu odpowiedniego dla różnych gatunków zwierząt, ale w rzeczywistości jego cechy utrudniają odpowiednie sukces przetrwania lub reprodukcji istot żywych.
Każdy gatunek ma historię ewolucyjną ukształtowaną przez dobór naturalny. Z tego powodu są w stanie wykryć pewne wskazówki natury, które pokazują im, że siedlisko jest odpowiednie. Obecność starych drzew przyciąga dzięcioły, a otwarte murawy przyciągają np. wiele gadów.

Ten wybór siedlisk trwa od milionów lat, ponieważ gatunki wykształciły wzorce behawioralne dziedziczone z pokolenia na pokolenie. Większość zwierząt żyje na planecie znacznie dłużej niż my, co znajduje odzwierciedlenie w ich odcisku genetycznym.
Problem pojawia się, gdy ludzie bardzo szybko modyfikują naturę, aż staniemy się jej panami. Modyfikacja ta jest tak szybka, że ​​w wielu przypadkach gatunki nie mają czasu na przystosowanie się do zmian i są zmuszone wpaść w pułapki ekologiczne.

Przykłady pułapek ekologicznych

Na przykład ptaki drapieżne mają tendencję do szukania suchych drzew, które umożliwiają im skanowanie krajobrazu w poszukiwaniu pożywienia. Dlatego zinterpretują każdą strukturę, która pozwoli im obserwować otoczenie, jako odpowiednią do przesiadywania.
Dlatego tak wiele ptaków drapieżnych ginie porażonych prądem, gdy przysiada na słupach wysokiego napięcia. Wpadają w pułapkę myślenia, że ​​to wysokiej jakości siedlisko, nie zdając sobie sprawy, że jest ono niezwykle niebezpieczne ze względu na obecność elektryczności. Pułapki ekologiczne są ostatecznie jak ser w pułapce na myszy: pod ładnym wyglądem kryje się prawdziwe niebezpieczeństwo.

Nietoperz zawieszony na linii energetycznej: wyraźny przykład pułapki ekologicznej.

Znaczenie jakości siedliska

Dowiedzieliśmy się, że pułapki ekologiczne powstają, gdy zwierzęta nie dostrzegają prawdziwej jakości terenu. Według artykułu na ten temat opublikowanego w czasopiśmie Conservation Biology, jeśli porównamy rzeczywistą jakość siedliska z tą postrzeganą przez zwierzęta, otrzymamy 4 typy siedlisk:

Siedlisko źródłowe: Tej wysokiej jakości, którą zwierzęta prawidłowo postrzegają jako dobre. Oni to lubią.

Siedlisko tonące: To, co nie jest zbyt odpowiednie i które zwierzęta identyfikują jako takie. Zwierzęta w nim nie żyją, chyba że nie mają wyboru.

Pułapka percepcyjna: Ten typ jest przeciwieństwem pułapki ekologicznej. Siedlisko jest dobre, ale zwierzę tak go nie odbiera i nie osiedla się w nim. Przyczyn może być wiele, ale zwykle pojawia się, gdy następuje interwencja człowieka i zwierzę unika jej ze strachu.

Pułapka ekologiczna: Siedlisko jest złe, ale zwierzęta to zauważyły tak dobry. Jest to niebezpieczne, ponieważ zwierzęta będą w nim żyły kierując się własnymi instynktami biologicznymi, ale ich populacja w dłuższej perspektywie zmniejszy się.

Odnowa ekologiczna i ekologiczne pułapki

Czasami, bez zamiaru tego, < strong>ludzie tworzą prawdziwe pułapki ekologiczne dla zwierząt podczas realizacji projektów odbudowy ekosystemu. Przy przywracaniu siedliska należy pamiętać, że obecność niektórych gatunków może zaszkodzić innym.

Dlatego ważne jest poznanie preferencji siedliskowych gatunków, zwłaszcza gatunków zagrożonych. Musimy upewnić się, że nie wpędzimy ich w ekologiczną pułapkę.

Przykład tego miał miejsce w przypadku renowacji lasów przeprowadzonych w Izraelu. W tym przypadku ponownie zalesiono duże obszary muraw – siedliska zagrożonego gatunku jaszczurek (Acanthodactylus beershebensis). Przy większej liczbie drzew rozmnażały się również ptaki drapieżne, co jest dla nich wyraźnie pozytywne, ale straszne dla tej jaszczurki.
Przy większej liczbie ptaków drapieżnych ta jaszczurka cierpiała na bardzo wysoki wskaźnik drapieżnictwa, który jeszcze bardziej zagrażał jej istnieniu. Gatunek ten nie zdawał sobie sprawy z pułapki, jaką implikuje obecność drzew na murawach.

Zrozumienie mechanizmów wyboru siedlisk jest priorytetem

Jak wspomniano, często występuje rozbieżność między sposobem, w jaki zwierzęta wybierają miejsce zamieszkania, a przydatnością tych miejsc. Dlatego ważne jest, aby w projektach rekultywacji ekologicznej wiedzieć, jakie mechanizmy powodują, że zwierzęta wybierają określone siedlisko.
Jeśli w odbudowie pojawią się wskazówki, które prowadzą zwierzęta do wyboru dobrego siedliska, będą one chciały zamieszkać w tym konkretnym miejscu. Jeśli zwierzęta uznają miejsce, które zakłócili ludzie, jako dobre, prawdopodobnie się tam osiedlą.
Podobnie, jeśli uda nam się poprowadzić zwierzęta, aby unikały miejsc, które są dla nich szkodliwe, zostaną uratowane przed wpływem pułapek ekologicznych. Można to osiągnąć za pomocą środków odstraszających, w taki sam sposób, w jaki strachy na wróble uniemożliwiają ptakom zjadanie plonów.

Ostatecznie pułapki ekologiczne stanowią problem dla wielu zwierząt, ponieważ żyją one na obszarach o niskiej jakości, a jednocześnie postrzegają je jako dobre, co zmniejsza ich przeżywalność i rozmnażanie. Jeśli zrozumiemy, w jaki sposób zwierzęta wybierają swoje tereny lęgowe, możemy zapobiec ich zamieszkiwaniu szkodliwych miejsc.
Może Cię to zainteresować…

Przeczytaj to w Moje zwierzęta
Utrata mokradeł: przyczyny i konsekwencje
Niestety, ludzkie działania sprawiły, że ekosystemy mokradeł znalazły się w centrum uwagi. Czytaj dalej, aby dowiedzieć się więcej o utracie terenów podmokłych.